Zasady rachunkowości finansowej zostały zapisane w ustawie o rachunkowości, która dokładnie określa wszelkie reguły prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zasady te są niejako uniwersalną wskazówką dotyczącą tego, jak należy prowadzić księgowość zgodnie z prawem. Powinien o nich pamiętać każdy księgowy.
Zasady uniwersalne
Reguły te dotyczą prowadzenia ksiąg rachunkowych na całym świecie, bez względu na system gospodarczy odrębne przepisy panujące w konkretnych krajach. Do zasad ogólnych należą:
• zasada dwustronnego zapisu – każda operacja musi być zaewidencjonowana po dwóch stronach kont księgowych,
• zasada podmiotowości – księgi rachunkowe prowadzone są dla wyodrębnionej, zgodnie z przepisami prawa, jednostki,
• periodyzacji – operacje gospodarcze należy ujmować w okresach, których dotyczą.
Zasady nadrzędne
Zasady te określone zostały bardzo szczegółowo w ustawie o rachunkowości. Wśród nich znajduje się:
• zasada ciągłości – stosowanie tych samych zasad rachunkowości w kolejnych okresach sprawozdawczych. Ustawa dopuszcza bowiem różne rozwiązania, jednak wybierając konkretną metodę należy się jej trzymać w kolejnych latach,
• zasada kontynuacji działania – zakłada, że podmiot będzie kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej,
• zasada istotności – w księgach należy pomijać zdarzenia mało istotne, które nie mają wpływu na sytuację finansową jednostki,
• zasada memoriału – przychody i koszty należy ujmować w księgach w okresie, w którym faktycznie powstały,
• zasada współmierności – koszty uzyskania przychodów muszą zostać ujęte w księgach w tym samym okresie, w którym powstały odpowiadające im przychody,
• zasada ostrożności – dotyczy ostrożnej wyceny aktywów i pasywów, tak aby zostały ujęte w sprawozdaniu w rzeczywistej ich wartości,
• zasada zakazu kompensat – nie można kompensować ze sobą przychodów i kosztów,
• zasada wiarygodności – dane w księgach powinny być przedstawione w sposób rzetelny, który pozwala na ocenę sytuacji finansowej jednostki.
Zasady szczegółowe
Szczegółowe zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych wynikają poniekąd z zasad nadrzędnych, jednak zostały wyodrębnione po to, aby łatwiej było prowadzić księgi rachunkowe. Wyróżniamy następujące zasady szczegółowe:
• zasada dokumentacji – każde zdarzenie gospodarcze ujęte w księgach musi być właściwie udokumentowane (można tutaj korzystać z przepisów podatkowych w celu ustalenia, co może być dokumentem księgowym),
• zasada kompletności – dokumentacja powinna być kompletna i przechowywana zgodnie z wymogami podatkowymi,
• zasada terminowości – pod uwagę należy brać najświeższe, najbardziej aktualne dane finansowe,
• zasada przejrzystości – księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób nie pozostawiający żadnego pola interpretacyjnego,
• zasada porównywalności – dotyczy prowadzenia ksiąg rachunkowych w języku polskim i w walucie polskiej.
Stosowanie zasad rachunkowości znacznie ułatwia prowadzenie ksiąg rachunkowych, dlatego każdy księgowy zawsze powinien mieć na względzie obowiązujące reguły. Co więcej, dzięki ich przestrzeganiu księgi będą prowadzone nie tylko zgodnie z prawem, ale i będą źródłem wiarygodnej informacji o stanie finansów jednostki. Więcej szczegółowych informacji uzyskacie na stronie profesjonalnego biura księgowego RoscoTax z Krakowa – www.roscotax.pl
Przeczytaj również:
Jak wybrać dobre biuro rachunkowe? 6 wskazówek dla każdego przedsiębiorcy
