Polscy przedsiębiorcy pamiętając o możliwościach wynikających z przynależności Polski do Unii Europejskiej nierzadko korzystają z możliwości założenia lub przeniesienia działalności gospodarczej za granicę. Na terenie Unii Europejskiej obowiązuje swoboda: przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług, przepływu osób, przepływu kapitału i przepływu towarów. w związku z tym wybór co do kraju jest ogromny i w praktyce zależy od indywidualnych potrzeb oraz oczekiwań przedsiębiorcy. Jednak dokonując wyboru warto mieć na uwadze pewne kryteria, które ułatwią podjęcie świadomej decyzji – jak chociażby język czy możliwość dopełnienia formalności drogą elektroniczną, a także możliwości rozwoju dla firm.
Warto jednak pamiętać, że założenie firmy za granicą nie zawsze wiąże się z obowiązkiem uiszczania podatku w obcym kraju. Podatnik zobowiązany jest uiszczać podatki w miejscu (w kraju), w którym posiada rezydencję podatkową. Warunki, jakie należy spełniać, aby zostać rezydentem danego kraju mogą się różnić – co do zasady rezydent musi posiadać w danym kraju centrum interesów osobistych lub gospodarczych czy przebywać na jego terytorium dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym.
Wielu Polaków decyduje się na zarejestrowanie firmy w Hiszpanii – z uwagi na sprzyjający klimat, ale również dostępność rozbudowanej sieci połączeń lotniczych i otwartość hiszpańskiego rynku na zagranicznych przedsiębiorców. Do zalet prowadzenia działalności gospodarczej w Hiszpanii należy rozwinięty ekosystem przedsiębiorczości, pewność prawna, niskie koszty utrzymania, rozwinięta pomoc publiczna, specjalne związki z Ameryką Łacińską, które czynią Hiszpanię łącznikiem biznesowym dla europejskich firm planujących ekspansję oraz to, że zasady i formy prowadzenia działalności są bardzo zbliżone do polskich.
Zarówno w Polsce jak i w Hiszpanii najczęściej wybieranym rodzajem działalności gospodarczej jest samozatrudnienie, czyli jednoosobowa działalność gospodarcza (hiszp. autónomo) oraz działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (hiszp. sociedad limitada – S.L.), która wymaga wizyty u hiszpańskiego notariusza. Warto pamiętać, że założenie działalności (zarówno autónomo jak i spółki) może odbyć się w formie elektronicznej.
Chętnie wybieranym od dawna wśród Polaków kierunkiem jest Wielka Brytania. Do najpopularniejszych form prowadzenia działalności, podobnie jak w Polsce, należy samozatrudnienie (ang. Self Employed) oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (ang. Limited Company). Brytyjski system podatkowy jest znacznie bardziej przejrzysty i przyjazny niż w Polsce, natomiast składki na ubezpieczenie społeczne są niskie. Tym, co przyciąga przedsiębiorców jest również wysoka kwota wolna od podatku, która w 2020 roku wynosi 12 500 funtów. Warto jednak mieć na uwadze zmiany, które mogą pojawić się wraz z zakończenie okresu przejściowego w związku z Brexitem.
Polscy przedsiębiorcy chętnie rozwijają swoje firmy również u południowych sąsiadów Czechów. System czeski oferuje o wiele prostsze procedury założenia spółki niż te obowiązujące w Polsce, dodatkowo minimalny kapitał zakładowy spółki z.o.o. to zaledwie 1 korona (w Polsce minimalny kapitał zakładowy wynosi 5000 zł).
Drugim sąsiadującym z Polską krajem, który otwiera się na polskich przedsiębiorców jest Słowacja, gdzie system charakteryzuje niski stopień sformalizowania oraz stosunkowo niskie podatki (podatek VAT wynosi 20 %, natomiast podatek od dochodu – 19 %, dla dochodu rocznego nie przekraczającego 35.022,31 euro). Do korzyści prowadzenia działalności w Słowacji należy także szeroki katalog wydatków stanowiących koszty uzyskania przychodów (odliczenie VAT od firmowego samochodu jest możliwe w pełnej kwocie, podczas gdy większość państw oferuje odliczenie w wysokości 50 %).
Popularnym kierunkiem jest także Estonia, której system podatkowy jest przyjazny dla początkujących przedsiębiorców, a założenie spółki jest możliwe online, dzięki czemu istnieje możliwość zarejestrowania firmy w ciągu jednego dnia roboczego. To, co przyciąga zagranicznych przedsiębiorców to sposób naliczania podatku dochodowego od spółek, który ma miejsce dopiero w momencie wypłaty dywidendy.
Decydując się na rozpoczęcie lub przeniesienie działalności za granicę, warto zapoznać się z wykazem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które Polska zawarła – poza wymienionymi wyżej państwami – między innymi z Belgią, Chorwacją, Francją czy Szwajcarią.
Zarejestrowanie działalności za granicą lub przeniesienie istniejącej już spółki za granicę to poważna decyzja, która powinna być poprzedzona szczegółową analizą, dlatego warto wcześniej zasięgnąć porady profesjonalnego prawnika znającego realia danego rynku. Poza doradztwem prawnym, adwokat może przeprowadzić cały proces rejestracji, a także późniejszą obsługę przedsiębiorstwa, co pozwoli uniknąć niepotrzebnych błędów.
