Bernard Lawrence Madoff ? zwany tak przez rodzinę, jak i przyjaciół ?Bernie? ? urodził się 29 kwietnia 1938 r. w żydowskiej rodzinie, mieszkającej w Queens ? największej dzielnicy Nowego Jorku. Jego młodość, studia i początek kariery okryte są mgłą tajemnicy. Dotychczas wiemy tylko to, co sam o sobie dosyć dyskretnie rozpowszechniał. Otaczała go aura mitu ? legendarnego amerykańskiego człowieka sukcesu.
Andrew Madoff, 42-letni młodszy syn Berniego
Swoją pracę w BMIS Andrew rozpoczął w 1986 r. tuż po zakończeniu studiów na Wharton School of Business, uczelni wchodzącej w skład Universi-ty of Pensylvania. Kilka lat później, w 1991 r. poślubił młodszą od siebie o rok Deborę Wros, absolwentkę Duke University. W 2003 r. Deborah wraz z mężem założyła wielomilionową, wolną od podatków ?Deborah and Andrew Madoff Foundation?.
W tym samym roku u Andrewa wykryto nowotwór układu limfatycznego. Zaczął wówczas intensywne leczenie, przerywając pracę zawodową. Podjął ją ponownie w 2007 r., po poprawie stanu zdrowia. Zaangażował się w pracę społeczną w organizacjach zajmujących się zwalczaniem limfomy oraz pomocą jej ofiarom i ich rodzinom. W 2008 r. został prezesem amerykańskiej Lymphoma Research Foundation. Powrócił do pracy w firmie ojca, gdzie zajmował ostatnio funkcję szefa działu obrotów giełdowych oraz dozorował systemy technologiczne i inicjatywy rozwojowe.
Rzucił się także w wir własnych interesów. Wspólnie z bratem i kuzynką zorganizował wspomnianą już firmę Madoff Energy Llc i przez wspólników został powołany na jej prezesa. Funkcję tę sprawuje nadal. Zorganizował grupę inwestorów, która zakupiła Abel Automatics Inc ? znaną firmę zajmującą się produkcją rekreacyjnego sprzętu wędkarskiego. Ponadto jest członkiem jednej z komisji doradczych giełdy NASDAQ oraz działa w kilku innych branżowych organizacjach giełdowych USA.
Dziwnym splotem okoliczności, na dzień przed przyznaniem się Berniego do popełnionych oszustw, Deborah, żona Andrewa, po 17 latach małżeństwa złożyła w sądzie wniosek o rozwód.
Shana Madoff Scoller Swanson, lat 38, bratanica Berniego
Córka Petera Madoffa Shana Madoff Scoller Swanson jest absolwentką studiów prawniczych School of Law Fordham University, tej samej uczelni, którą około 20 lat wcześniej ukończył jej ojciec. Początkowo była zatrudniona w Waszyngtonie, w Financial Industry Regulatory Authority (państwowy nadzór prawno-finansowy), a od 1995 r. pracowała w BMIS, jako radca prawny. Podobnie jak jej ojciec zasiadała również w Securities Industry and Financial Markets Association, lecz zrezygnowała z tej funkcji po ujawnieniu afery Berniego.
Jest osobą ekstrawagancką i ubiera sie w najlepszych domach mody. Czesto można ją spotkać w najbardziej ekskluzywnych miejscach, w towarzystwie znanych osób. Jej obecny mąż Eric Swanson uprzednio był zatrudniony w Security Exchange Comission (nadzór nad spółkami giełdowymi), jako specjalista do zwalczania przestępstw biznesowych. To do zadań SEC należał m.in. nadzór nad prawidłowością transakcji przeprowadzanych przez Bernard L. Madoff Investment Securities LLC.
Swanson brał udział w kontroli BMIS w 2004 r. oraz okresowo wspomagał zespół, który sprawdzał ponownie wyniki poprzedniej kontroli przeprowadzonej w 1999 r. Według wyjaśnienia złożonego przez kierownictwo SEC, kontrole te przeprowadzał zanim związał się uczuciowo z Shaną (w 2006 r.) W jednym z reportaży zaznaczono jednak, że znają się już od wielu, wielu lat. Podpis Shany widnieje na sprawozdaniu rocznym firmy za 2006 r. Nikt dzisiaj nie może powiedzieć, czy i na ile wiedziała, że sprawozdanie to jest sfałszowane co najmniej w części stwierdzającej, że firma sprawuje pełną kontrolę nad 17 mld USD zainwestowanych w imieniu 20 najważniejszych klientów.
Charles Wiener, lat 50, siostrzeniec Berniego
Charles podjął pracę w firmie Berniego już w 1978 r. Ostatnio pracował na stanowisku szefa działu administracyjnego BMIS. Wiener i jego żona zamieszkują stylowy dom w Northport Harbor, wyceniony na 1,3 mln USD. Jak dotychczas nie ma żadnych dowodów na to, by brał jakikolwiek udział w machinacjach swego wujka. Wręcz przeciwnie, twierdzi, że tak jak jego matka 74-letnia Sondra Wiener, siostra Berniego, powierzyli swoje wszystkie oszczędności krewnemu. Dziś zostali bez niczego. Sondra Wiener razem z mężęm Marvinem dożywają swej emerytury w ?skromnym?, wartym około miliona dolarów domu w Palm Beach na Florydzie, położonym w sąsiedztwie posiadłości słynnych tenisistek, sióstr Sereny i Venus Williams. Domy Charlesa oraz jego matki Sondry zostały wystawione na sprzedaż.
Ruth Aspen Madoff, lat 67, żona Berniego
Swoją przyszłą żonę Bernie poznał, gdy miała 13 lat. Była uczennicą Queens College, znanej nowojorskiej szkoły średniej. Naukę w szkole średniej ukończyła w 1961 r. Wkrótce potem wyszła za mąż za Berniego. Będąc już mężatką, podjęła i ukończyła studia na New York University, w zakresie dietetyki. Początkowo pomagała nieco swemu mężowi w jego biznesie, prowadząc księgowość firmy. Po urodzeniu synów zajęła się domem i rodziną, podtrzymywała stosunki towarzyskie z szeregiem wpływowych rodzin, szczególniew z kręgów żydowskiej finansjery oraz prowadziła działalność charytatywną i uczestniczyła w różnego rodzaju akcjach sponsorskich.
Zajęła się dietetyką, traktując to raczej jako hobby. Napisała książkę kucharską. Oficjalnie przestała zajmować się sprawami firmy męża i jego rozlicznymi interesami. Podobno jednak śledztwo przeprowadzane przez SEC wykryło, że Ruth Madoff prawdopodobnie wiedziała o nielegalnych transakcjach męża. Dzięki wszędobylskim reporterom wykryto, że wykorzystywała swe kontakty towarzyskie i niejednokrotnie ?naganiała? mężowi naiwnych klientów.
Kilka dni temu podano do wiadomości, że jej osobisty majątek składa się z 17 mln USD w gotówce i na kontach bankowych, 45 mln USD w obligacjach państwowych oraz apartamentu w Nowym Jorku wartym co najmniej 5 mln USD. Wątpliwości co do jej niewiedzy o kombinacjach Berniego budzi fakt, że na kilka tygodni przed ujawnieniem afery wycofała z konta BMIS aż 15,5 mln USD.
Nietykalne posiadłości w Palm Beach na Florydzie
W luksusowej miejscowości Palm Beach na Florydzie blisko siebie położone są dwie rezydencje. Jedna, wyceniona na 9,3 mln USD należała do Bernarda Madoffa, a druga, nieco skromniejsza, warta 4,6 mln USD, do jego brata Petera.
Reporterzy CBS News odkryli dziwne transfery własnościowe i prawne obydwu nieruchomości, w wyniku których nie ma obecnie legalnych podstaw do ich zajęcia na rzecz ewentualnych wierzycieli BMIS. W 1994 r. rezydencja Bernarda i Ruth Madoffów zakupiona została i wpisana w rejestrze tylko w imieniu Ruth. Zakupiona w 2001 r. posiadłość Petera i Marion Madoffów zarejestrowana została na obydwoje małżonków. W listopadzie 2006 r. Peter przekazał całkowity tytuł własności do rezydencji swojej żonie Marion. Miesiąc później Marion złożyła wniosek i uzyskała jego zatwierdzenie w sprawie uznania nieruchomości za ?homestead?, czyli rodzinną rezydencję, to jest uznanie jej za podstawowe miejsce zamieszkania właściciela. Mniej więcej w tym samym czasie podobny wniosek złożyła Ruth. Jednak miejscowe władze odrzuciły go, ponieważ nie była w stanie udowodnić, że w rzeczywistości jest to jej podstawowe miejsce zamieszkania. Ruth ponowiła wniosek we wrześniu 2008 r. i tym razem władze przychyliły się do jej prośby, wydając odpowiednie orzeczenie 12 stycznia 2009 r., czyli w miesiąc po przyznaniu się Berniego do popełnienia oszustwa.
Stan Floryda ma unikalne przepisy dotyczące nieruchomości mieszkalnych. Jeżeli władze terenowe uznają, że legalnie nabyte i spłacone mieszkanie, dom jednorodzinny czy też rezydencja jest podstawowym miejscem zamieszkania jego właściciela (czyli uznają, że jest to ?homestead?), to nieruchomość ta nie może być zajęta na poczet jakichkolwiek wierzytelności. Tym sposobem ewentualni wierzyciele nie będą mieć żadnej możliwości, by włączyć obie rezydencje w masę upadłościową.
Pomocnicy w biurze na 17. piętrze
Frank DiPasquali (52 lata) pracę w firmie Madoffa rozpoczął 30 lat temu. Był jego najbardziej zaufanym pracownikiem, odpowiedzialnym w ostatnich latach za ?porządek? na osławionym 17. piętrze. Według wszelkiego prawdopodobieństwa doskonale wiedział, jakiego rodzaju transakcje przeprowadza tam jego szef. On sam oraz jego zastępca JoAnn czyli Jodie Crupi (40 lat) byli tymi pracownikami, którzy prowadzili biuro Berniego w pionie doradczo-inwestycyjnym BMIS oraz sprawowali nadzór nad księgami z zapisami dotyczącymi transakcji szefa. Prawdopodobnie to oni sporządzali i wysyłali klientom fałszywe sprawozdania okresowe.
Do mniej prominentnych pracowników 17. piętra należeli: Annette Bongiorno, osobista sekretarka Madoffa oraz Robert Cardile, Erin Reardon i Winny Jackson. Wszyscy ci pracownicy objęci są dochodzeniem prowadzonym obecnie przez Security & Exchange Comission. Jak dotychczas przeciwko żadnemu z nich nie wysunięto oficjalnych zarzutów. Nikt, jak dotychczas, nie poczuwa się do winy.
Lukratywne powiązania biznesowe
Wśród szeregu mniej lub bardziej prominentnych wspólników biznesowych Bernarda Madoffa, którzy w związku z jego aferą znaleźli się w centrum zainteresowania, najczęściej wymienia się Mauricego Cohna oraz Craiga Kugela.
Maurice Jay ?Sonny? Cohn współpracował z Berniem od blisko 40 lat. Jest dosyć enigmatyczną postacią i chociaż nigdy nie został skazany czy oskarżony o jakąkolwiek nielegalną działalność, to zdarzało się, że jego praktyki biznesowe ?balansowały na krawędzi prawa?.
W 1985 r. założył razem z braćmi Bernardem i Peterem Madoffami firmę inwestycyjną Cohmad Security Corporation, która obecnie jest przedmiotem zainteresowania SEC. Ocenia się, że Bernie ma 10 ? 25-proc. udział w firmie, a Peter 5 ? 10-proc. Ponieważ przypuszcza się, że Cohmad służyła zakamuflowanym transakcjom Berniego, a jej kierownictwo utrudniało wgląd w dokumentację, władze finansowe stanu Massachusetts wystąpiły do sądu z wnioskiem o delegalizację firmy. Biura firmy mieszczą się na 18. piętrze tego samego budynku, w którym ma siedzibę BMIS.
Craig Kugel jest następnym kontaktem biznesowym Berniego Madoffa, który budzi zastrzeżenia. Były pracownik BMIS zajmuje obecnie prominentne stanowisko w Primex Trading Llc, niedużej firmie zajmującej się programami komputerowymi, założonej w 1998 r. przez Bernarda Madoffa i bank Goldman Sachs. Podobnie jak Cohmad, Primex ma siedzibę na 18. piętrze Lipstick Building. Również tą firmą interesuje się SEC.
Następną osobą o nieco niejasnych powiązaniach z Berniem jest Paul Konigsberg ? prowadzący firmę rozrachunkową, która obsługuje ?Madoff Family Foundation?. Ma on równocześnie bliżej nieokreślony udział w europejskich transakcjach Berniego.
Naganiacze
Biznes inwestycyjny Berniego swój dynamiczny rozwój zawdzięcza, między innymi, ?naganiaczom?. Prócz członków rodziny Berniego, z żoną Ruth na czele, do tej grupy należeli liczni przyjaciele i znajomi, z których wielu działało bezinteresownie i w dobrej wierze, chcąc się jedynie przysłużyć miłym i wpływowym Madoffom. Przykładem tych ostatnich był niewątpliwie 65-letni Thierry de la Villehuchet, francuski arystokrata, szef Access International, firmy inwestycyjnej reprezentującej szereg europejskich klientów. Nie tylko namawiał znajomych do powierzania Madoffowi swych kapitałów, ale sam w imieniu swych klientów zainwestował w jego firmie około 2 mld EUR. Gdy dotarło do niego, że Bernard Madoff jest oszustem, popełnił samobójstwo w swym apartamencie na Manhattanie. Jak się obecnie okazało było bardzo wielu podobnych, wierzących w uczciwość Madoffów. Oby tylko łatwowierność nie pchnęła ich do tak desperackiego kroku, jak w przypadku Villehucheta.
autor: Jerzy Wachsberger www.GazetaFinansowa.pl
