Proces zakładania spółki to także decyzja odnośnie jej formy prawnej. Warto zwrócić uwagę na odpowiedzialność wspólników za zobowiązania powstałe podczas prowadzenia działalności. Zakres odpowiedzialności staje się często jednym z kryteriów wyboru formy prawnej spółki.
Spółki handlowe dzielą się na osobowe i kapitałowe. Jedną z różnic pomiędzy poszczególnymi spółkami jest zakres odpowiedzialności wspólników za zobowiązania i roszczenia wierzycieli, które pojawiają się podczas działalności firmy. W niektórych przypadkach wierzyciel może kierować roszczenia do wspólników i dochodzić spłaty długu z ich majątku. Zakładając spółkę, warto zwrócić uwagę, jak wygląda ewentualna egzekucja długów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Odpowiedzialność wspólników w spółkach osobowych
Zakładanie spółki wiąże się z podjęciem decyzji, jakiego rodzaju forma prawna najbardziej odpowiada wspólnikom. Zarówno spółki osobowe, jak i kapitałowe posiadają swoje własne, odrębne majątki, które biorą swój początek od wkładu własnego partnerów. W spółkach osobowych wszelkie zobowiązania są zabezpieczone dodatkowo odpowiedzialnością wspólników. Zgodnie z art. 31 ust. 1 Kodeksu spółek cywilnych, wierzyciel najpierw dochodzi swych praw z majątku spółki, dopiero w następnej kolejności z majątku wspólnika. I tak, w spółkach jawnych egzekucja może być prowadzona z majątku każdego ze wspólników, zaś w przypadku spółki partnerskiej odpowiedzialność ponosi wspólnik, którego błąd doprowadził do powstania roszczenia. Jednak także i w tym przypadku najpierw odpowiada swym majątkiem spółka. W spółkach komandytowych odpowiedzialność partnerów jest odmienna, komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony, zaś komandytariusz jedynie do kwoty ustalonej umową. Podobnie wygląda odpowiedzialność w spółkach komandytowo-akcyjnych. Tu odpowiedzialność bez ograniczeń ponosi jedynie komplementariusz. W pierwszej kolejności wierzyciel musi jednak skierować swe kroki w stronę majątku spółki.
Spółki kapitałowe i odpowiedzialność zarządu
W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością funkcjonuje zarząd, którego członkowie odpowiadają za zobowiązania swoimi majątkami, jednak dopiero w sytuacji, gdy zawiedzie próba egzekucji należności z majątku spółki. Członek zarządu może próbować zapobiec egzekucji ze swojego majątku, np. gdy udowodni, iż w terminie złożył wniosek o ogłoszenie upadłości. Spółka akcyjna odpowiada całym majątkiem, zaś akcjonariusze zwolnieni są z odpowiedzialności. Mogą jednak stracić wniesiony wkład lub odpowiadać majątkiem, jeśli poprzez zachowanie niezgodne z prawem zaszkodzili interesom spółki.
