Kryzys finansowy rozwinął się w ogólnoświatową recesję na niespotykaną dotąd skalę. Analitycy obawiają się, że zapaść, który nastąpiła po kryzysie kredytowym, może osiągnąć rozmiary Wielkiego Kryzysu z lat 30. prowadząc do globalnej stagnacji.
Kto jest odpowiedzialny za obecną sytuację?
Pęknięcie bańki na rynku nieruchomości oraz spadek zaufania w sektorze finansowym nie zostały spowodowane przez jedną osobę bądź jedną decyzję. Wskazanie winnych to naprawdę trudne zadanie, którego podjął się Time Money. Poniżej znajdują się sugestie, wskazujące na osoby, które przyczyniły się do obecnego bałaganu.
1. Dick Fuld
Miliarder i była gwiazda squasha Dick Fuld był dyrektorem Lehman Brothers, kiedy ten runął we wrześniu ubiegłego roku. Nazywany ?najbardziej przerażającą osobą z Wall Street?, Fuld jest obwiniany za szereg błędów, które naraziły ten bank na straty związane z inwestycjami w ?toksyczne aktywa?, tj. kredyty subprime. Jego metody postępowania, nagradzające przede wszystkim lojalność, były krytykowane za to, że nie dopuszczają do żadnej wewnętrznej dyskusji. W ostatnich miesiącach przed upadkiem, Fuld nie zgodził się na cenę oferowaną przez potencjalnych nabywców Lehman Brothers. Gdyby zareagował wcześniej, być może bank uniknąłby bankructwa. Jeden z magazynów ogłosił Fulda w 2006 r. ?najlepszym amerykańskim dyrektorem?. Upadek banku rozpoczął drugą odsłonę kryzysu kredytowego i położył podstawy pod globalną recesję.
2. Hank Paulson
Jeśli Fuld jest odpowiedzialny za upadek Lehman Brothers, to były sekretarz skarbu jest osobą, która pozwoliła się temu wydarzyć. Anatole Kaletsky z ?The Timesa? powiedziała, że ?globalną zapaść sektora bankowego można opisać jako postrzał w głowę, gdzie świadomą decyzję podjął sekretarz skarbu, który naraził świat finansów na niebezpieczeństwo, próbując udowodnić, że administracja Busha może pozwolić na bankructwo jednego z największych banków inwestycyjnych na Wall Street. Do tego czasu inwestorzy byli przekonani, że takie instytucje finansowe jak Lehman są <<za duże żeby upaść>> i w wypadku kłopotów mogą one liczyć na pomoc rządu. Paulson zniszczył to przekonanie, powodując zanik wzajemnego zaufania w całym sektorze?.
Paulson nie tylko pozwolił upaść Lehman. Popełnił szereg błędów, które doprowadziły do upadku tego banku. Sekretarz skarbu także zaproponował pakiet w wysokości 700 mld USD, który miał wspomóc sektor bankowy. Jednak skąd wziął cyfrę 700 mld? Rzecznik skarbu powiedział w wywiadzie dla Forbes.com, że ?ta kwota nie jest oparta na konkretnych danych. Po prostu chcieliśmy podać jakąś wysoką kwotę?.
3. Alan Greenspan
Alana Greenspana chwalono za kierowanie amerykańską gospodarką w czasie, gdy był szefem Fed, jednak ostatnio jego osoba znalazła się także pod lupą. Był on odpowiedzialny za obniżenie stóp procentowych do poziomu bliskiego zeru, co spowodowało podaż taniego i łatwo dostępnego kredytu. To mogło też utorować drogę ?kredytowego tsunami?. W październiku ubiegłego roku powiedział: ?popełniłem błąd, uważając, że banki i inne instytucje finansowe we własnym interesie zadbają najlepiej w interesie swoich udziałowców?. Allan Meltzer, profesor ekonomii politycznej w Pittsburgu powiedział, że ?Greenspan za bardzo się obawiał spowolnienia, bądź recesji. Pozwolił on na zbyt szybki rozwój rynku kredytowego?.
4. John Tiner/Hector Sants
John Tiner był szefem Financial Services Authority (FSA), urzędu kontrolującego brytyjski sektor finansowy. W 2007 r. ten urząd przejął Hector Sants. FSA zawiodło w sprawie Northern Rock, funduszu, który upadł w wyniku zapaści, związanej z kredytami hipotecznymi. Komisja parlamentarna orzekła, że FSA była winna ?ciągłych zaniedbań?. Sants zaakceptował to, że urząd pod rządami Tinera nie był w stanie zauważyć ciężkiej sytuacji Northern Rock. Dodał: ?powinniśmy prowadzić wcześniej dużo bardziej intensywne rozmowy?.
5. Fred Goodwin
?Najgorszy bankier na świecie? doprowadził prawie do upadku Royal Bank of Scotland ? drugi pod względem wielkości brytyjski bank. Bank ten ogłosił straty w wysokości 28 mld funtów, największe w historii brytyjskich korporacji, powodując spekulacje wśród analityków na temat bliskiej nacjonalizacji. W połowie stycznia podatnicy sfinansowali podniesienie swoich udziałów w tym banku z 58 do 70 proc. Goodwin dołączył RBS w 2000 r. i w ciągu siedmiu lat zdołał zakupić 26 banków za 35 mld funtów. Nabytki obejmowały m.in. NatWest i udziały w Bank of China. Jego udziały wynosiły maksymalnie 13 funtów za akcję, jednak teraz można je kupić za jedyne 15,9 p.
W 2000 r., po przejęciu NatWest, zarząd RBS nagrodził Goodwina 2,1 mln funtów rocznej pensji, wliczając w to 800 tys. funtów za samą fuzję ? więcej niż kiedykolwiek otrzymał dyrektor banku w Wielkiej Brytanii. Ta kwota blednie wobec bonusu w wysokości 2,85 mln funtów w 2007 r. W październiku Goodwin opuścił RBS w ciężkiej atmosferze. W dniu swojego odejścia powiedział: ?nikt nie może powiedzieć, że czuję się dobrze w dniu, w którym muszę ustąpić?. Fundusz związany z rodziną królewską rozstał się ostatnio z Goodwinem, ponadto nabiera tempa kampania, której celem jest odebranie mu szlachectwa.
6. Gordon Brown
Gordon Brown najwyraźniej przewidział kryzys już 10 lat temu, jak to wynika z jego przemowy skierowanej do studentów Harvardu. Niestety, zrobił niewiele, aby zapobiec obecnej sytuacji. Brown jako kanclerz skarbu podczas ?najdłuższego okresu wzrostu? w historii UK umożliwił, jak uważa wielu ekonomistów, powstanie bańki na rynku nieruchomości oraz ułatwił dostęp do łatwego kredytu, co doprowadziło do obecnych problemów. Podczas przemowy w London School of Economics, kanclerz skarbu w gabinecie cieni powiedział: ?Nasi rywale podczas lat tłustych przygotowali się na lata chude. Wielka Brytania niestety nie. Nasz kraj jest najgorzej przygotowanym państwem, które ma zmierzyć się z kryzysem finansowym. Nasza reputacja została poważnie naruszona. Nasz deficyt jest na gorszym poziomie niż w jakimkolwiek państwie w Europie. Nasza sytuacja jest gorsza niż w USA?. Podsumowując dodał: ?winę należy złożyć na Gordona Browna?.
7. George Bush
Były prezydent USA był u steru w czasach boomu, jednak nie zrobił niczego, co mogłoby zapobiec obecnej sytuacji. W przemowie, jaką wygłosił w ubiegłym roku oskarżył nowojorskich bankierów o spowodowanie problemów, z którymi boryka się teraz amerykańska gospodarka. ? Wall Street się upiła? Pozostaje pytaniem, ile czasu upłynie zanim wytrzeźwieje i czy niezacznie z powrotem stosować swoich finansowych machinacji? ? powiedział.
8. Kathleen Corbet
Agencje ratingowe są obwiniane o to, że nie zadawały trudnych pytań, dotyczących instrumentów związanych z kredytami subprime, którymi handlowali w czasach prosperity inwestorzy, wydając miliardy dolarów. Trzy największe agencje zostały oskarżone o wprowadzenie w błąd inwestorów oraz o niewłaściwe oszacowanie ryzyka związanego z sekurytyzacją. Corbet była szefową największej agencji ratingowej ? Standard & Poors ? do 2007 r., kiedy to, powszechnie krytykowana, opuściła ją. Zarzuty mówią, ze S&P, tak jak jej główny rywal, Moody`s i inne agencje popadły w konflikt interesów, ponieważ ich analitycy byli zaangażowani w emisję papierów wartościowych, które mieli oceniać.
9. Hank Greenberg
Szef AIG, ubezpieczeniowego giganta, który musiał być ratowany przed upadkiem przez rząd USA w operacji kosztującej 47 mld funtów. Greenberg kierował AIG w latach 1967 ? 2005 i pozwolił, aby grupa zaangażowała się w niepewne transakcje typu default swap. We wrześniu ubiegłego roku zaapelował do rządu amerykańskiego, prosząc o pomoc: ?Firma ma zdrowe podstawy, jednak ma także kłopoty z utrzymaniem płynności. Żadna instytucja na świecie nie ma do czynienia z takim ryzykiem jak AIG. Nasza grupa otwiera nowe rynki ? pozwolenie na jej upadek byłoby dramatycznym błędem?.
10. Angelo Mozilo
Mozilo do lipca 2008 r. był szefem Countrywide ? największej instytucji w USA, udzielającej kredytów hipotecznych subprime. Amerykańscy pożyczkodawcy, umożliwiający przyznawanie kredytów subprime osobom, których nie stać było na ich spłatę, są oskarżani o wywołanie kryzysu kredytowego. Podczas boomu na rynku nieruchomości Mozilo zarobił blisko 470 mln USD. Jednocześnie Mozilo brał udział w programie, dzięki któremu prominentne osoby otrzymywały kredyty hipoteczne na korzystnych warunkach. W tym miesiącu Bank of America zgodził się kupić Countrywide za 4 mld USD. Mozilo zdążył pozbyć się swoich opcji na akcje wartych 141 mln USD, zanim wartość jego firmy gwałtownie
spadła.
AO/?The Times? dla www.GazetaFinansowa.pl
Przejdź do spisu treści 700 porad finansowych zawartych na portalu ,
Przejdź na bloga www.blog.finanseosobiste.pl ,
Przejdź do działu Nowe produkty finansowe