Być może kiedyś zetknęliśmy się już z pojęciem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, w radiu, telewizji czy Internecie. Jeżeli nie, warto dowiedzieć się, czym jest, po co powstał i jakie ma znaczenie dla przeciętnego obywatela Rzeczpospolitej Polskiej. Czy jest pomocny, czy wręcz przeciwnie – generuje tylko koszty?
Czym jest BFG
BFG, czyli Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest instytucją powołaną do ochrony środków pieniężnych, ulokowanych przez nas w polskich bankach. Oprócz tego realizuje również działalność pomocową tym instytucjom bankowym, które zagrożone są upadłością. Fundusz powstał 14 grudnia 1994 roku, na mocy ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.
Główne zadania Funduszu
Pierwszym jest gwarantowanie środków pieniężnych, zgromadzonych w bankach objętych obowiązkowym systemem gwarantowania do wysokości określonej ustawą, przy czym pamiętać należy, że gwarancją tą są objęte zarówno depozyty złotowe, jak i walutowe. Nie są nią natomiast objęte jednostki funduszy inwestycyjnych, polisy ubezpieczeniowe, obligacje skarbowe ani kompilacje tych produktów.
Jaki ma to wpływ na przeciętnego Polaka? Przede wszystkim, w przypadku ogłoszenia upadłości danego banku i jego niewypłacalności, mamy pewność, że odzyskamy środki w nim ulokowane. Nie musimy się obawiać utraty wszystkich oszczędności, jakie udało nam się przez lata wypracować. Wzrasta również nasze zaufanie do systemu bankowości w ogóle. Pamiętajmy, że wypłata następuje w złotych polskich, bez względu na to, w jakiej walucie nominowane były depozyty. Co ważne, środki wypłacane są deponentom uprawnionym do ich odbioru, ale tylko do wysokości równowartości 100 tysięcy euro. Mamy także gwarancję wypłaty środków w ciągu 20 dni roboczych. W przypadku środków na rachunkach wspólnych (np. współmałżonków), limit gwarancji 100 tys. euro dotyczy każdego ze współposiadaczy rachunku. Co ważne, wypłacana będzie cała kwota zgromadzonych przez klienta środków do wysokości limitu gwarancyjnego, bez pomniejszania ich o wartość zaciągniętych kredytów w danym banku, zaś rozpoczęcie procedury wypłaty środków gwarantowanych nastąpi już w dniu zawieszenia działalności banku przez Komisję Nadzoru Finansowego i złożenia wniosku o ogłoszenie jego upadłości. Więcej informacji znajdziemy na stronie www.totalbank.pl.
Drugim zadaniem Funduszu jest udzielanie pomocy finansowej tym bankom, które utraciły możliwość wypłacalności. Ma on bowiem obowiązek działania na rzecz bezpieczeństwa i stabilności banków oraz wzrostu zaufania do systemu bankowego. W ramach działalności pomocowej, Fundusz udziela pożyczek, gwarancji lub poręczeń bankom oraz nabywa wierzytelności tych, które są zagrożone niewypłacalnością. Należy pamiętać, że pomoc ta jest zwrotna.
Fundusz kontroluje także realizację programu naprawczego banku oraz prawidłowość wykorzystania otrzymanej pomocy. Określa wreszcie wysokość obowiązkowych rocznych wpłat, wnoszonych przez banku na rzecz Funduszu. BFG wspiera także procesy łączenia się banków zagrożonych, z silnymi jednostkami bankowymi.
Ostatnim jego zadaniem jest gromadzenie i analizowanie informacji o bankach objętych systemem gwarantowania. Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż hierarchia ważności wyżej wymienionych zadań Funduszu ulega zmianie, w zależności od sytuacji, w jakiej znajduje się system bankowy.
Finansowanie
Fundusz finansowany jest z obowiązkowych opłat rocznych, które banki objęte systemem muszą wnosić na rzecz Funduszu. Nie jest to jednak jedyne źródło finansowania. Kolejnym są bowiem kwoty przekazane z Funduszu Ochrony Środków Gwarantowanych pochodzące od podmiotów objętych systemem gwarantowania, tworzonego w razie konieczności wypłat środków gwarantowanych. Fundusz finansuje się także z dochodów pochodzących z pożyczek, jakich udziela bankom, dotacji otrzymywanych z budżetu państwa oraz środków z kredytu udzielonego przez Narodowy Bank Polski.
Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe
Od 29 listopada 2013 roku, depozyty w nich zgromadzone również mogą zostać objęte ochroną BFG, pod warunkiem, że podpisały stosowne porozumienie. Fundusz, w przypadku spełnienia warunku gwarancji (zawieszenia działalności kasy i ustanowienia zarządcy komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości) wypłaca środki gwarantowane do wysokości ustawowo określonej kwoty.
Ochronie podlegają imienne depozyty złotowe i walutowe osób fizycznych oraz organizacji pozarządowych, a także jednostek organizacyjnych kościoła lub związku wyznaniowego, posiadających osobność prawną, spółdzielni, związków zawodowych oraz wspólnot mieszkaniowych. Nie podlegają natomiast ochronie depozyty złożone przez kasę w innej kasie, depozyty Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe oraz depozyty kadry zarządzającej kasą.
