1 lipca 2018 r. wprowadzono zmiany w ustawie dotyczącej podatku od towarów i usług oraz wdrożono mechanizm podzielonej płatności split payment. Model ten mogą stosować firmy w rozliczeniach z innymi przedsiębiorstwami (B2B). Split payment został wprowadzony głównie w celu uszczelnienia systemu podatkowego i zapobieganiu oszustwom związanym z wyłudzeniami podatku VAT.
Czym jest split payment?
Split payment polega na podziale płatności za towar lub usługę – wartość netto faktury jest przelewana na zwykły rachunek bankowy przedsiębiorcy, a wartość VAT na drugi, techniczny rachunek.
Obecnie split payment jest dobrowolny dla firm. Stosowanie go jest prawem podatnika, a nie jego obowiązkiem. Oznacza to, że faktury można regulować w tradycyjny sposób, a split payment zastosować np. dla części faktur.
Prowadzone są jednak prace nad nowym projektem, który wprowadzi split payment, jako obowiązkowy sposób płatności w tzw. branżach wrażliwych. np. w branży budowlanej, paliwowej, jubilerskiej czy elektronicznej.
Środki z rachunku VAT, mogą być:
– wykorzystane do zapłaty należnego podatku VAT urzędowi skarbowemu,
– wykorzystane do zapłaty podatku VAT kontrahentowi za towar lub usługę,
– zwrócone w części na rachunek przedsiębiorcy po skierowaniu prośby do Urzędu Skarbowego o uwolnienie środków (Urząd Skarbowy ma 60 dni na odpowiedź).
Dostęp do środków na rachunku VAT jest mocno ograniczony. Dodatkowo rachunek jest pod specjalnym nadzorem fiskusa.
Jaki wpływ ma split payment na jednoosobową działalność gospodarczą?
Płatności dokonywane przez jednoosobową firmę
Właściciele jednoosobowej działalności gospodarczej mogą korzystać z metody split payment i przelewać kwotę faktury netto na rachunek przedsiębiorcy, a VAT na inny specjalny rachunek. Ta operacja jest automatyczna, bo wystarczy przy przelewie bankowym zaznaczyć opcję split payment, wskazać kwotę VAT-u i NIP wystawcy faktury. System sam skieruje odpowiednie kwoty na dwa rachunki. Nie trzeba wykonywać dwóch przelewów ani znać numeru rachunku VAT kontrahenta.
Korzyści z opłacania faktury metodą split payment:
– przy wątpliwościach dotyczących transakcji, Urząd Skarbowy z większym prawdopodobieństwem zaakceptuje Twoje prawo do obniżenia należnego podatku,
– Twoja firma nie będzie odpowiadać solidarnie z dostawcą za jego zaległości podatkowe,
– przelew split payment jest bardzo prosty do użycia, nie potrzeba robić dwóch przelewów, nie zapłacisz więcej za przelew, nie musisz znać numeru konta VAT kontrahenta.
Płatności otrzymywane przez jednoosobową firmę
Sprawa komplikuje się, gdy właściciel jednoosobowej działalności otrzymuje płatności od innego przedsiębiorcy stosującego split payment.
Po pierwsze rachunek jednoosobowej firmy to często konto osobiste właściciela. Co prawda można go używać, gdy prowadzi się rozliczenia z osobami prywatnymi i wartość przeprowadzanych transakcji nie przewyższa 15 tysięcy złotych. Natomiast, gdy otrzymujesz płatności od firm, to powinieneś korzystać z rachunku firmowego, jednak do tej pory nie było to weryfikowane przez banki.
Obecnie, gdy kontrahent dokona płatności metodą split payment, a dla naszej jednoosobowej działalności nie mamy rachunku firmowego, a tylko rachunek osobisty, to banki nie przyjmą płatności, tylko zwrócą pieniądze nadawcy. Musisz, więc założyć konto firmowe, a bank automatycznie utworzy subkonto VAT-owskie (bezpłatne).
Dodatkowo mechanizm split payment może być bardzo dotkliwy dla płynności finansowej firmy. Dotyczy to zwłaszcza firm rozliczających się z VAT-u w systemie kwartalnym. Zablokowane środki na koncie nie będą mogły służyć do bieżących transakcji, ponieważ VAT przestaje być kwotą środków obrotowych.
W branżach, w których sprzedaż opodatkowana jest stawką 8%, a zakupy stawką 23% (np. sektor rolno-spożywczy), split payment to zamrożenie poważnej części środków finansowych. Co prawda możemy wnioskować do Urzędu Skarbowego o uwolnienie części środków, ale urząd ma nawet 60 dni na podjęcie decyzji. Dla małych firm to może być zbyt długi okres.
Jest jednak pewna dobra strona takiego podziału środków. To ulgowe potraktowanie należnego podatku VAT. Jeżeli należny podatek dokonywany jest z rachunku VAT, to stosowane jest zmniejszenie kwoty zobowiązania o wartość wyliczoną według wzoru:
S = Z * r * (n/360)
Gdzie:
S – oznacza kwotę obniżki podatku VAT, wyrażoną w zaokrągleniu do pełnych złotych,
Z – oznacza kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku wynikającą z deklaracji podatkowej przed obniżeniem tego zobowiązania,
r – oznacza stopę referencyjną Narodowego Banku Polskiego obowiązującą w dni robocze przed dniem zapłaty podatku,
n – oznacza liczbę dni od dnia, w którym zlecono przelew, z wyłączeniem tego dnia, do terminu określonego dla zapłaty podatku, włącznie z tym dniem.
Np., jeżeli Twoje zobowiązanie do zapłaty VAT-u wynosi 10 000 zł i zostanie dokonane 25 dni wcześniej, to możesz odliczyć ponad 10 zł (przy stopie referencyjnej NBP 1,50%). Nie są to duże kwoty, ale jest to na pewno zachęta do rozliczania się wcześniej z podatku i z rachunku VAT-owskiego.
Co jeśli nie jesteś płatnikiem VAT?
Jeżeli nie jesteś płatnikiem VAT, nie musisz przejmować się nowymi zmianami w prawie. Split Payment dotyczy wyłącznie firm rozliczających się z podatku VAT.
Rewolucyjna zmiana w zasadach płatności podatku VAT stawia wyzwanie płynności finansowej przedsiębiorstw. Z jednej strony split payment oferuje szansę na obniżenie podatku VAT, a z drugiej wiąże się blokadą środków. Właściciele jednoosobowych przedsiębiorstw muszą przemyśleć finansowe decyzje oraz przygotować firmę na skutki nowego mechanizmu, tak aby nowa regulacja nie pokrzyżowała ich planów.
Autorką wpisu jest Natalia Olszewska, redaktorka bloga ikalkulator.pl
