Własna nieruchomość to temat nadal nieosiągalny dla wielu Polaków. Tak wynika z oficjalnych danych. Według statystyk w Polsce na 1000 osób przypada 360 mieszkań, w Unii Europejskiej ten wskaźnik wynosi aż 430. To niedobór rzędu nawet 3 milionów.
Poza tym, że mamy za mało mieszkań, to jeszcze są one według standardów europejskich za ciasne i przeludnione. Co trzydziesta rodzina w Polsce nie ma bieżącej wody, a co dziesiąta łazienki w mieszkaniu. Jak zatem zaoszczędzić na własne “M” lub poprawić swoje warunki bytowania? Tutaj sposobów może być kilka.
Mieszkanie dla Młodych powoli odchodzi do lamusa
Większość z nas, aby sfinansować zakup nieruchomości, zaciąga kredyt hipoteczny. Mało która osoba jest w stanie wyłożyć z własnej kieszeni tak dużą sumę. Jest to jednak zobowiązanie na długie lata, dlatego warto wybierać rozsądnie i jeżeli to tylko możliwe korzystać z dopłat ze strony państwa. Rząd, aby pomóc Polakom w zakupie ich pierwszego mieszkania stworzył w 2014 roku program Mieszkanie dla Młodych. Na początku nie cieszył się on tak ogromną popularnością, jednak po wprowadzeniu kilku zmian, w tym rozszerzeniu możliwości zakupu nieruchomości na rynek wtórny, rozpoczął się okres jego niesamowitego rozkwitu.
Dopłaty zaczęły znikać w rekordowym tempie. I nic w tym dziwnego, gdyż niektóre z nich wynosiły nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Pieniądze uzyskane w ich ramach można przeznaczyć na zakup mieszkania, budowę domu (w postaci zwrotu części podatku VAT), zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub sfinansowanie wkładu własnego. W 2017 roku pula środków przyznanych na ten rok oraz połowę przyszłego, rozeszła się już na początku kwietnia i BGK ogłosił zakończenie naboru wniosków.
Dla tych, którzy nie zdołali jeszcze skorzystać z programu MdM, istnieje jeszcze szansa. W styczniu 2018 roku zostanie uruchomiona kolejna, ostatnia już pula środków. Jeśli program powtórzy sukces z tego roku, istnieje duża obawa, że skorzystają z niego tylko najszybsi. Warto zatem sprawdzić, jakie formalności należy spełnić i na jakich warunkach dopłata zostanie przyznana, aby być gotowym już od początku stycznia. Więcej o programie MdM, jego warunkach i formalnościach związanych z przyznawaniem dopłat znajduje się na Mieszkanie dla Młodych – mieszkaniedm.pl. Jest o co się starać, gdyż dopłaty sięgają od 10% do nawet 30% wartości odtworzeniowej nieruchomości.
IKM następcą MdM?
Dla tych wszystkich, którzy nie skorzystają z MdM, bo nie zdążą lub nie mają zdolności kredytowej, rząd planuje wprowadzenie w życie kolejnego programu, tym razem nagradzającego systematyczne oszczędzanie na cele mieszkaniowe. Indywidualne Konta Mieszkaniowe, bo o nich mowa, to szansa dla tych, którzy są gotowi na comiesięczne odkładanie choćby drobnych kwot. Program ma być skierowany do wszystkich, niezależnie od wieku czy zamożności portfela. Projekt ustawy trafi pod obrady najprawdopodobniej w połowie tego roku, a wejdzie w życie po wygaśnięciu Mieszkania dla Młodych. Jednak już w tej chwili znane są wstępne ustalenia. Wszystkich zainteresowanych śledzeniem najnowszych doniesień związanych z Indywidualnymi Kontami Mieszkaniowymi odsyłamy na https://ikm.org.pl, gdzie znajdą niezbędne informacje.
IKM mają być specjalnymi kontami, gromadzone na nich środki zostaną zwolnione z 19 % podatku od zysków kapitałowych, znanego bardziej jako podatek Belki. Konta w ramach IKM będziemy mogli otwierać jedynie w bankach lub SKOK-ach, które przystąpią do programu. Dla osób spełniających określone warunki rodzinne i materialne wypłacane zostaną dodatkowe dopłaty od państwa. IKM jest jednym z trzech filarów Mieszkania Plus, w ramach którego w tej chwili realizowane są plany budowy tanich mieszkań na wynajem z opcją dojścia do własności.
Kto będzie mógł skorzystać z IKM?
IKM będzie prowadzony na znacznie większą skalę niż Mieszkanie dla Młodych- posiadające kryterium wiekowe. Konto mieszkaniowe będzie mógł założyć praktycznie każdy. Pieniądze w ten sposób zaoszczędzone mogą zostać przeznaczone na sfinansowanie wkładu własnego, budowę domu, kupno mieszkania, domu lub działki budowlanej, a nawet remont czy wykończenie nieruchomości. Również i tutaj ilość możliwości są znacznie szersze, niż w trwającym nadal programie MdM. Jedynym warunkiem skorzystania z takiej formy oszczędzania na mieszkanie jest konieczność gromadzenia środków przez co najmniej 5 lat.
Wcześniejsza wypłata będzie skutkowała utratą naliczonych odsetek. Grupa upoważnionych osób może liczyć także na państwowe dopłaty, które pozwolą szybko powiększać posiadanie oszczędności. Na razie nie jest znana ich wysokość, nie wiadomo także kogo rząd zamierza premiować. W zapowiedziach wspomina się przede wszystkim o rodzinach z dziećmi oraz osobach w trudnej sytuacji materialnej.
Jaka kwota zostanie przeznaczona na realizację programu Indywidualnych Kont Mieszkaniowych?
Środki na realizację Indywidualnych Kont Mieszkaniowych czerpane będą z funduszu celowego, który zostanie zwolniony po zakończeniu Mieszkania dla Młodych. Ich pula z roku na rok ma wzrastać poczynając od 200 mln zł w 2019 roku, 400 mln zł w 2020 roku, 600 mln zł w 2021 roku, 800 mln zł w 2022 roku, aż do roku 2023 z 1 mld zł. W sumie rozplanowanych wstępnie zostało 3 mld zł. Wysokość oprocentowania kont w ramach IKM będzie indywidualnie ustalana przez każdy bank i SKOK.
A może jednak lokata?
Dla tych, którzy nie chcą czekać do 2019, dobrym rozwiązaniem jest lokata. To najbardziej popularny produkt do oszczędzania i pomnażania kapitału w Polsce, a przy tym najbezpieczniejszy. Lokaty w bankach i SKOK-ach są bowiem objęte Bankowym Funduszem Gwarancyjnym do wysokości 100 000 euro dla każdego deponenta. Wybierając opłacalną lokatę możemy zacząć gromadzić środki pod IKM.
Najbardziej opłacalne lokaty można znaleźć dzięki extralokaty.pl – ranking lokat. Inną opcją są konta oszczędnościowe – na nich odkładać możemy już od złotówki.
Jak zatem najlepiej oszczędzać na mieszkanie?
Najlepiej rozważyć wszystkie możliwe formy takiego oszczędzania. Nie warto jednak tylko trzymać pieniędzy na koncie. Na obecnym poziomie inflacji około 1,5% realnie stracimy. Nawet jeśli złożymy pieniądze na lokacie, której oprocentowanie będzie niższe niż inflacja to i tak nasze straty będą niższe, gdyż odsetki powiększą saldo konta. Dla osób dopiero myślących o oszczędzaniu bądź zniechęconych koniecznością uiszczania podatku Belki, Indywidualne Konta Mieszkaniowe mogą okazać się bardzo atrakcyjną formą.
Pozwólmy oszczędzanym pieniądzom pracować na siebie. Trzymanie ich na koncie lub w przysłowiowej skarpecie pozbawia możliwości zdobycia dodatkowych środków w postaci odsetek. Oszczędzanie na mieszkanie, to długi proces,wymagający samozaparcia i determinacji. Jednak przy odpowiednim inwestowaniu znacząco go skrócimy.