Nie ma co się łudzić i twierdzić, że szklanka jest do połowy pełna. Polski system emerytalny, oparty o dwa główne filary ZUS i OFE, nie zapewni większości z nas spokojnej i dostatniej starości. Jedynym racjonalnym wyjściem z tej sytuacji jest zadbanie we własnym zakresie o siebie i swoją przyszłość, w myśl przysłowia „Umiesz liczyć? Licz na siebie!”.
Na szczęście ustawodawcy poszli po rozum do głowy i dali nam alternatywę, dzięki której przyszłość maluje się w nieco jaśniejszych barwach. Oprócz ZUS i obecnie dość kontrowersyjnego OFE istnieje również trzeci filar systemu emerytalnego, w ramach którego można oszczędzać zakładając Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) albo Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) lub ewentualnie jedno i drugie. Mimo że zmiany w emeryturach zastały wprowadzone już w 1999 roku, to do tej pory tylko mały odsetek obywateli Polski skorzystał z III filaru.
Jak każda forma oszczędzania, tak i ta ma swoje wady i zalety. Prześledźmy pozytywne i negatywne cechy IKE w szerszym kontekście.
Indywidualne Konto Emerytalne – zalety:
1. Najważniejszą i najmocniejszą cechą IKE jest zwolnienie środków gromadzonych na koncie z 19% podatku od zysków kapitałowych. Ulga podatkowa dla oszczędzającego jest możliwa po ukończeniu 60-tego roku życia, ewentualnie w chwili 55-tych urodzin, jeśli dana osoba nabyła już uprawnienia emerytalne.
2. W przypadku, gdy oszczędzający chce wcześniej wycofać środki zgromadzone na Indywidualnym Koncie Emerytalnym, to również może na tym skorzystać. Dzieje się tak, ponieważ podatek płaci się tylko raz i to pod koniec okresu inwestowania.
3. IKE daje klientowi możliwość decydowania o częstotliwości i wysokości składek wnoszonych na konto bez jakichkolwiek sankcji finansowych wynikających z zaprzestania wpłat na rachunek. W takim przypadku instytucja finansowa prowadząca nasze konto może jedynie zerwać umowę z konsumentem.
4. Trzeci filar to także wolny wybór sposobu gromadzenia funduszy na przyszłą emeryturę. IKE zakłada cztery podstawowe formy lokowania środków. Do decyzji oszczędzającego należy, który model wybrać:
– rachunek czy lokatę bankową,
– rachunek papierów wartościowych będących w publicznym obrocie,
– polisę na życie z funduszem kapitałowym,
– inwestycję w jednostki wybranych funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych;
5. Gdy klient nie jest zadowolony z dotychczasowych usług i osiąganych wyników przez instytucję zajmującą się jego środkami, może bez żadnych obciążeń finansowych przenieść wszystkie zgromadzone fundusze do innej organizacji zajmującej się IKE. Jedynym warunkiem jest określony czas, a mianowicie klient może dokonać transferu swoich środków na nowe konto wtedy, gdy od wpłynięcia pierwszej wpłaty na stare konto minęło więcej, niż 12 miesięcy. Mówiąc prościej, prawo transferowe przysługuje jedynie po upłynięciu jednego roku kalendarzowego. Wcześniejsze wycofanie środków z IKE może być obarczone dodatkową opłatą. Po okresie 12 miesięcy od podpisania umowy Oszczędzający może bez kosztowo zmienić instytucję, która będzie zarządzała jego IKE.
6. IKE pozwala na dowolność finansowania składek. Mogą one pochodzić z różnych źródeł, ale wpłat może dokonywać jedynie użytkownik konta bezpośrednio lub za pośrednictwem rachunku bankowego. Emerytura w III filarze to przede wszystkim transparentność kosztów ponoszonych przez użytkownika IKE. Instytucje zajmujące się tego typu usługami, mają obowiązek informować potencjalnych klientów o opłatach i prowizjach, jakie będą pobierane, a także o innych ewentualnych kosztach.
Wady IKE:
Niewątpliwą wadą Indywidualnych Kont Emerytalnych są względnie niskie limity wpłat, jakich można dokonać w ciągu roku. Łączna suma wpłat dokonanych w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć trzykrotności prognozowanego średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok, Jeśli spojrzymy w węższym kontekście na poszczególne instytucje obsługujące IKE, to każda forma oszczędzania ma jakieś drobne, charakterystyczne dla danego rachunku wady. I tak:
– zakładając Indywidualne Konto Emerytalne w banku, musimy się liczyć minimalnym potencjalnym zyskiem na takim rachunku,
– IKE w Towarzystwie Funduszy Inwestycyjnych daje możliwość inwestowania w fundusze tylko jednego TFI,
– w Zakładzie Ubezpieczeń na życie oferta funduszy jest uboższa niż w TFI, poza tym istnieje obowiązek regularnego wpłacania składek,
– w przypadku Domów Maklerskich, gdzie istnieją największe możliwości osiągnięcia sporych zysków, potrzebna jest wiedza i umiejętności poruszania się po rynku kapitałowym i inwestycyjnym.
Jak też widać, każda forma oszczędzania ma swoje mocne i słabe strony. Jednak jeśli chodzi o Indywidualne Konto Emerytalne i naszą przyszłość emerytalną, plusów przemawiających za oszczędzaniem w III filarze jest zdecydowanie więcej. Warto się zastanowić nad taką formą gromadzenia środków na przyszłość, ponieważ pozwala ona w duży sposób uniezależnić się od ZUS i OFE, na których politykę inwestycyjną i tak nie mamy większego wpływu.
www.prywatnaemerytura.pl
Przeczytaj również:
Poradnik IKE
