Pojęcia „wywiadu gospodarczego” i „szpiegostwa gospodarczego” często są w Polsce stosowane zamiennie, pomimo że nie są tożsame. Jak wywiad gospodarczy funkcjonuje w polskich realiach i czy ma szansę stać się użytecznym narzędziem wspierającym zarządzanie rozwojem własnego biznesu?
Uwarunkowania prawne dla wywiadu gospodarczego
Przedsiębiorcy, instytucje publiczne i rządowe, a także osoby prywatne zdają sobie doskonale sprawę z faktu, że informacja w dzisiejszych czasach jest na wagę złota. To dzięki niej można podejmować trafne decyzje, które mogą zaważyć na przykład nad przyszłością naszego biznesu. Podjęcie właściwego wyboru w wymiarze strategicznym czy taktycznym będzie możliwe, jeśli wybór ten dokonywany będzie przez przedsiębiorcę w warunkach pełnej informacji, którą dostarczyć może agencja detektywistyczna czy wywiadownia gospodarcza w ramach działań określanych mianem „wywiadu gospodarczego”.
Informacja znajduje się w Polsce pod szczególną ochroną ustawową. Wywiad gospodarczy funkcjonuje w Polsce w ramach ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Art. 11 ust. 1 tejże ustawy określa: „Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy”.
Czynu nieuczciwej konkurencji dopuszcza się ponadto pracownik świadczący pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego przez okres trzech lat od jego ustania. W tym samym artykule wskazano, że pod pojęciem „tajemnica przedsiębiorstwa” należy rozumieć „nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności”.
Art. 23. 1 wspominanej ustawy określa sankcje dotyczące ujawniania tajemnic przedsiębiorstwa: „Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.
Jak to odnosi się do wywiadu gospodarczego? Wywiad gospodarczy zmierza bowiem do pozyskiwania informacji, ale nie za wszelką cenę. „Detektywi przy realizacji usług wywiadu gospodarczego dla klientów posługują się wyłącznie legalnymi metodami w ramach obowiązującego prawa w Polsce” – podkreśla pracownik Detektyw24. W przeciwnym wypadku narażać się mogą na przykre konsekwencje prawne i finansowe.