Związki małżeńskie mają różną specyfikę. Zdarzają się sytuacje, kiedy to tylko jedna ze stron ma udział w powstaniu wspólnego majątku lub istnieją duże dysproporcje w finansach — w takich właśnie przypadkach rozwiązaniem może się okazać ustanowienie rozdzielności majątkowej na podstawie umowy zwanej intercyzą. Czym się ona charakteryzuje? Jak ją uzyskać? Podpowiadamy w artykule!
Na czym polega rozdzielności majątkowa małżonków?
Aby mówić o rozdzielności majątkowej, warto zapoznać się z artykułem 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Pierwszy jego paragraf stanowi, iż: „z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej”. Rozdzielność majątkowa nawiązuje do domyślnej wspólnoty majątkowej, która zachodzi między małżonkami w chwili zawarcia małżeństwa. Więcej o aktualnych regulacjach prawnych i okolicznościach uzyskania rozdzielności przeczytać można na stronie: https://adwokatspiewak.pl/ustanowienie-rozdzielnosci-majatkowej.
Rozdzielność majątkową od początku trwania małżeństwa zapewnia się poprzez podpisanie intercyzy przed formalnym zawarciem związku małżeńskiego. Umowę tą zawiera się u notariusza i w każdej chwili można ją odwołać. Zawrzeć ją można także później, po zawarciu związku. Szczególnym jej przypadkiem jest brak porozumienia pomiędzy małżonkami — w tym wypadku sprawa kierowana jest do sądu, gdzie zachodzi tzw. ustrój przymusowy. Należy pamiętać, że w pewnych okolicznościach takie rozwiązanie jest niezwykle krzywdzące. Dotyczy to sytuacji, kiedy to jedna z osób pracuje zawodowo i utrzymuje rodzinę, natomiast druga zajmuje się domem. Jeżeli małżonkowie zdecydują się umowę, każdy z nich zachowuje majątek nabyty po jej zawarciu, a także przed zawarciem, który należy do majątku osobistego. Istotny jest również fakt, że pomimo powstania rozdzielności majątkowej małżonkowie mogą nabywać pewne rodzaje praw (np. praw własności) wspólnie.
Czym jest wspólnota majątkowa?
Powstanie wspólnoty majątkowej wydarza się z mocy prawa wraz z zawarciem związku małżeńskiego, o ile małżonkowie nie podpiszą wcześniej intercyzy. Włącza się do niej między innymi wynagrodzenie za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej, dochody z majątku wspólnego i osobistego, a także środki zgromadzone na rachunku funduszu emerytalnego małżonków. Co istotne — pomimo wspólnoty każdy z małżonków dysponuje własnym majątkiem osobistym, do którego zalicza się, chociażby darowizny, spadki i przedmioty nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego.
Jak ustanowić rozdzielność majątkową?
Do zawarcia umowy o rozdzielności majątkowej w formie aktu notarialnego potrzebny jest akt małżeństwa oraz zgoda i pełna zdolność do czynności prawnych obu małżonków. Ustanowienie jej możliwe jest nie tylko przed zawarciem małżeństwa, ale również w trakcie jego trwania — w takim przypadku wspólne udziały zalicza się na rzecz majątków osobistych. Rozróżniamy 2 rodzaje intercyzy: zwykłą rozdzielność majątkową oraz rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.
Zawierając zwykłą rozdzielność majątkową, małżonkowie zachowują majątek, który nabyli przed zawarciem umowy, jak i majątek, który nabyli później i zarządzają nim według uznania. Drugi typ umowy odróżnia to, że ten ze współmałżonków, który zgromadził mniejszy majątek w czasie trwania małżeństwa, może zażądać od drugiego małżonka jego wyrównania np. w przypadku rozwodu. Sytuacje związane z zawieraniem intercyzy mogą okazać się skomplikowane — w takich sytuacjach warto zwrócić się o pomoc do adwokata zajmującego się prawem rodzinnym (https://adwokatspiewak.pl/obszary-praktyki/prawo-rodzinne). Co więcej, wyrównanie dorobków małżonkowie mogą ustalić samodzielnie, ale w przypadku niezgody mogą oni również wnosić o rozstrzygnięcie podziału przez sąd.
Przeczytaj również:
Kiedy warto sięgać po pomoc adwokata?
Czym zajmuje się notariusz?