Polaryzacja wyników pomiędzy sektorami a także samymi spółkami, duża liczba zaskakujących pozytywnych i negatywnych informacji oraz poprawa sytuacji finansowej banków. Tak w skrócie można opisać zakończony właśnie okres publikacji sprawozdań finansowych spółek za III kwartał 2009 r.
Zagregowany wynik netto wszystkich podmiotów notowanych na polskim parkiecie spadł o niecałe 4% i ukształtował się na poziomie 5,7 mld zł. Najgorsza sytuacja panowała wśród małych i średnich spółek, wchodzących w skład indeksów mWIG40 oraz sWIG80, których zyski netto spadły odpowiednio o 23% i 56%. Lepiej zaprezentowały się największe spółki, należące do indeksu WIG20, których dynamika zysków wyniosła prawie 7%. Należy jednak podkreślić, iż ten pozytywny obraz w głównej mierze jest wynikiem przeszacowania w górę wartości posiadanych zapasów przez spółki paliwowe – PKN Orlen oraz Lotos. Gdyby wykluczyć wyniki obu spółek z zestawienia okazałoby się, że łączne zyski pozostałych przedsiębiorstw z WIG20 zmniejszyły się o ponad 30%. Negatywna dynamika zysków wśród polskich spółek nie powinna jednak dziwić, gdyż porównuje się je do rekordowego roku 2008 w okresie globalnego spowolnienia gospodarczego i kryzysu panującego na rynkach finansowych.
Pozytywnym zaskoczeniem okazały się wyniki finansowe III kwartału większości banków notowanych w Polsce. Malejący wynik odsetkowy oraz rosnące rezerwy kredytowe zostały częściowo skompensowane poprzez poprawę wyniku z tytułu prowizji i opłat oraz obniżenie kosztów działalności. Prym wiodły największe banki. PKO BP w III kw. wypracował niecałe 640 mln zł, pobijając konsensus rynkowy o 15%, a Pekao SA zarobił 620 mln zł, co było wynikiem o 18% wyższym od oczekiwań. Pozytywnie zaskoczyły również ING BSK, Bank Handlowy oraz BZ WBK osiągając zysk netto na poziomie odpowiednio 210 mln, 284 mln oraz 263 mln zł, poprawiając tym samym swoje zeszłoroczne wyniki. Rozczarował Bank Millennium, który w III kwartale wygenerował stratę na poziomie 87 mln zł. Zyski BRE Banku spadły o 63,5% do poziomu 72 mln zł głównie na skutek bardzo wysokich rezerw kredytowych.
W sektorze telekomunikacyjnym, powszechnie uznawanym za defensywny i przewidywalny, kolejny słaby kwartał odnotowała Telekomunikacja Polska SA. Zysk netto na poziomie 327 mln zł był gorszy od oczekiwań analityków aż o 48% oraz niższy niż zeszłoroczny. Największym zaskoczeniem okazała się malejąca sprzedaż oraz rentowność telefonii komórkowej. Dobry okres ma za sobą Netia SA, która konsekwentnie powiększa przychody i rentowność operacyjną, w ostatnim kwartale osiągając 4 mln zł zysku netto.
Spółki paliwowe znacząco poprawiły swoje wyniki w porównaniu z III kwartałem 2008 r. Bardzo pomogły rosnące ceny paliw, które pozwoliły przeszacować wartość posiadanych zapasów ropy w górę. Operacyjnie lepsze dane pokazał Lotos, który pobił oczekiwania analityków na wszystkich poziomach za wyjątkiem przychodów, kończąc kwartał zyskiem netto na poziomie 579 mln zł. PKN Orlen zaraportował 930 mln zysku netto za okres lipiec-wrzesień 2009 r., pobijając tym samym oczekiwania analityków o 11%. Gorzej wyglądały przychody oraz zyski operacyjne osiągnięte przez płocką spółkę, co w efekcie nakazuje negatywnie ocenić wyniki ogółem.
Wyniki gorsze od oczekiwań zaprezentował KGHM Polska Miedź. Zysk netto na poziomie 382 mln zł był o 12% niższy od oczekiwań oraz dwukrotnie niższy od zeszłorocznego. Negatywny efekt przyniosła polityka zabezpieczeń kursu miedzi, która pomniejszyła zyski KGHM w III kwartale o ponad 245 mln zł.
Dobre wyniki zaprezentowały spółki z sektora IT. Największa z nich, Asseco Polska SA, wypracowała 102 mln zł zysku netto, co pozytywnie zaskoczyło analityków, oczekujących wyniku na poziomie 90 mln zł. Na szczególne uznanie zasługuje zmniejszenie kosztów działalności spółki. Również bardzo dobre wyniki zaprezentował ComArch SA uzyskując w okresie lipiec-wrzesień 13 mln zł zysku netto, czyli ponad dziesięć razy więcej niż rok wcześniej.
Spośród mniejszych podmiotów warto zwrócić uwagę na dobre wyniki spółek: Integer, Trakcja Polska, Inter Cars, Wawel, Torfarm, Śnieżka oraz Zelmer, którym udało się znacząco poprawić zeszłoroczne wyniki.
Podsumowując wyniki finansowe za III kwartał 2009 r. należy zwrócić uwagę na znaczącą ich polaryzację pośród różnych sektorów oraz spółek giełdowych. Miniony okres obfitował w dużo zaskakujących informacji ? pozytywnych i negatywnych. Wydaje się, że III i IV kwartał 2009 r. będą ostatnimi, w których polskie spółki miały ujemną dynamikę zysków. Pocieszająca jest poprawa sytuacji finansowej banków, co powinno skutkować zwiększoną akcją kredytową w przyszłym roku, a co za tym idzie zwiększonymi inwestycjami i rozwojem polskich spółek.
Robert Burdach
Analityk Akcji Union Investment TFI SA
www.union-investment.pl