Za sprawą trwającej od jesieni 2021 roku serii podwyżek stóp procentowych tysiące kredytobiorców dotkniętych zostało podwyżką rat kredytowych. To jednak niejedyna grupa, która odczuwa zmiany na rynku nieruchomości i wokół niego.
Drugą grupą są osoby, które dopiero przymierzają się do zakupu własnego M. Wysokie ceny mieszkań w połączeniu z coraz niższą zdolnością kredytową ustalaną przez banki sprawiają jednak, że nie jest to łatwe zadanie. Dodatkowym utrudnieniem w drodze po własne mieszkanie jest tzw. wkład własny, którego wymagają od kredytobiorców banki. Z reguły wynosi on 10-20%, co przekładając na liczby oznacza iż kupując mieszkanie za 500 tys. zł potrzebujemy mieć odłożone minimum 50 tys., nie wspominając o kosztach transakcyjnych i pobocznych takich, jak akt notarialny, ubezpieczenie nieruchomości, wycena nieruchomości czy też przy rynku wtórnym podatek pcc i koszty pośrednika nieruchomości. Oznacza to, że poza wspomnianymi 50 tys. należy doliczyć kilka, jak nie kilkanaście tysięcy dodatkowej gotówki potrzebnej do zrealizowania zakupu nieruchomości przy cenie 500 tys. zł.
Analogicznie, w zależności od ceny zakupu kwota byłaby inna tj. 100 tys. zł wkładu przy zakupie za milion czy też 25 tys. zł + opłaty przy nieruchomości wartej 250 tys. zł. Dla większości osób są to kwoty będące poza zasięgiem możliwości finansowych.
Z myślą o nich, w ramach rządowego programu Polski Ład, z dniem 27 maja 2022 r. weszło w życie specjalne rozporządzenie określające zasady wsparcia osób, rodzin planujących zakup mieszkania na kredyt, ale nie posiadających wkładu własnego. Czy od tego dnia kredyt mieszkaniowy bez wkładu własnego staje się faktem? Sprawdźmy.
Do kogo skierowany jest kredyt mieszkaniowy bez wkładu własnego?
Bardzo dobrą wiadomością jest to, że program gwarancji wkładu własnego skierowany jest praktycznie do każdej grupy społecznej, która marzy o własnym mieszkaniu lub domku. Zaliczamy do niej: singli, pary, małżeństwa, rodziny z dziećmi. Gwarancje mają pomóc w zakupie mieszkań zarówno na rynku pierwotnym, wtórnym, jak również budowy domu.
Jakie kwoty wsparcia wchodzą w grę oraz przez jaki okres będą one obowiązywać?
Na wstępie dodajmy, że kluczowym podmiotem w programie gwarancji odgrywa Bank Gospodarstwa Krajowego. Jeśli zaś chodzi o kwoty to gwarancje wkładu własnego dotyczą nawet 20% kwoty nie więcej niż 100 tys. zł i będą obowiązywać przez okres minimum 15 lat. To jednak nie wszystko. Program uwzględnia również dodatkowe wsparcie dla rodzin, w których pojawią się dzieci. Tzw. spłata rodzinna, czyli pomoc w spłacie części gwarantowanego kredytu będzie wynosić 20 tys. zł po pojawieniu się drugiego dziecka, a po urodzeniu trzeciego i kolejnych – 60 tys. zł.
Czy program zakłada jakieś ograniczenia wobec osób pragnących z niego skorzystać?
Tak, ograniczenia dotyczą osób, które posiadają już nieruchomość, a chciałyby skorzystać z programu.
Szczegółowo wygląda to tak, że:
– osoby bezdzietne lub rodziny z jednym dzieckiem nie mogą posiadać innej nieruchomości (dotyczy to każdej osoby w gospodarstwie domowym),
– dla rodzin z dwójką dzieci dopuszczalne jest posiadanie jednej nieruchomości nie większej niż 50 m2,
– przy trójce dzieci metraż ten rośnie do 75 m2,
– przy czwórce natomiast do 90 m2,
– przy piątce dzieci i więcej limit metrażu posiadanej nieruchomości już nie obowiązuje.
Gwarancja wkładu własnego nie zwalnia kredytobiorców z konieczności jego spłaty
W celu uniknięcia ewentualnych nieporozumień należy wyraźnie podkreślić, że gwarancje BGK mają za zadanie zdjąć z kredytobiorców obowiązek wnoszenia wkładu własnego już na wstępie ubiegania się o kredyt, co w wielu przypadkach było silnym hamulcowym w całym procesie zakupu własnego mieszkania. Wkład własny należy będzie oddać podobnie jak pozostałą część kredytu i trzeba mieć to na uwadze podczas szacowania swoich możliwości finansowych. Kredyt bez wkładu własnego jest więc do pewnego stopnia hasłem programu, a nie zwolnieniem z obowiązku jego spłaty.
Reasumując, program rządowy jest gwarancją uzyskania kredytu na 100 procent, a nie uzyskaniu brakującego wkładu, jak było w poprzednim programie mieszkanie dla młodych.
Kredyt bez wkładu własnego a limity cenowe nieruchomości
Ostatnim punktem, o którym chcemy wspomnieć jest ustalony przez ustawodawców limit dla cen nieruchomości, które mogą być kupione na kredyt z wykorzystaniem gwarancji. Program zakłada podział na ceny z rynku pierwotnego i wtórnego z uwzględnieniem różnic dla poszczególnych miast Polski. Aktualny limit cen uzależnionych jest od danych transakcyjnych i mnożnika 1.3 lub 1.2 w zależności czy zakup będzie na rynku wtórnym czy na rynku pierwotnym.
Podsumowując
Gwarancje dla wkładu własnego mają szansę przyspieszyć tempo zawierania nowych umów kredytów dla wszystkich tych, którzy do tej pory odwlekali decyzję ze względu na brak wystarczającej kwoty oszczędności. Z drugiej strony należy pamiętać, że gwarancja to nie pieniądze w gotówce, a tym samym nasz kredyt będzie nam ciążył nieco bardziej niż w sytuacji, niż gdybyśmy już na wstępnie wpłacili do banku 20% jego kwoty. Niestety obecnie przez banki tak jest liczona zdolność kredytowa, że Ci którym z budżetu znika najwięcej na podstawowe potrzeby życiowe i tak prawdopodobnie nie będą mieć obecnie zdolności kredytowej, do czasu aż stopy procentowe nie zostaną obniżone.
Autor:
Janusz Grabowski
Przeczytaj również:
Kredyt dla lekarzy na oświadczenie
