Orzeczenie o nieważności umowy kredytowej frankowej to żadna nowość. Sądy po ocenie rzecznika praw obywatelskich masowo przyznają rację kredytobiorcą i decydują o nieważności umowy. Chodzi o wprowadzanie klauzul abuzywnych. W momencie, kiedy banki dysponujące znaczącym portfelem kredytów walutowych nie dążą do przedstawienia konsumentowi korzystnych propozycji zawarcia umowy ugodowej, jedynym rozwiązaniem jest droga sądowa. Strategia zniechęcająca kolejnych konsumentów do podejmowania podobnych kroków to roszczenie o wynagrodzenie za niekorzystanie z kapitału w ramach rozliczenia nieważnej umowy. Takie działanie wpływa negatywnie na wizerunek banków jako instytucji zaufania publicznego.
Nieważność umów kredytów frankowych
Banki dopuściły się naruszenia postanowień dyrektywy, która mówi o nieuczciwych warunkach w umowach konsumenckich poprzez wprowadzenie do umów nieuczciwych klauzul. Na tej podstawie konsumenci zgłaszają pozwy o nieważność umowy kredytów frankowych. Po ustaleniu przez sąd okręgowy nieważności umowy kredytu strony mają obowiązek zwrotu spełnionych świadczeń pieniężnych. Konsumenci, którzy zdecydowali się dochodzenia swoich praw zobowiązani są do zwrotu kwoty, która otrzymali na konto w ramach kapitału. Dodatkowo wszystkie dotychczasowe spłaty wliczane są na poczet spłaty zadłużenia.
Banki nie mają możliwości wygrania sprawy w unieważnieniu kredytu frankowego na podstawie obowiązującego prawa, więc próbują zniechęcić konsumentów w inny sposób. Kierują do nich wezwania o zwrot kwot, które wynikają z tytułu bezumownego korzystania z kapitału. Banki próbują zabezpieczyć się przed przedawnieniem roszczenia.
Nieważności umowy – roszczenia banku a prawo UE
W tym sporze po stronie konsumentów stoją nie tylko rzecznik praw obywatelskich, ale także trybunał sprawiedliwości unii europejskiej. Istnieje dyrektywa, która mówi o tym, że Państwa Członkowskie zapewniają skuteczne środki, które mają na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach, które zawierane są przez sprzedawców oraz dostawców.
Obowiązuje rozporządzenie parlamentu europejskiego, które stanowi o tym, że „Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i podejmują wszelkie niezbędne działania w celu zapewnienia stosowania tych sankcji. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające”.
W ramach dotychczasowego orzecznictwa TSUE cały czas wskazuje, że ochrona konsumentów to interes publiczny. TSUE mówi o tym, że nawet przepisy, które zawarte są w dyrektywie 2008/48 nie pozwalają na stosowanie regulacji krajowych, które mówią o sankcjach. Jeżeli kredytodawca naruszy przedkontraktowy obowiązek oceny zdolności kredytowej, którego może dokonać w specjalnej bazie danych, jest on pozbawiony prawa do odsetek umownych. Przysługują mu natomiast odsetki ustawowe od daty ogłoszenia wyroku. Istnieje możliwość podniesienia stawki o 5 punktów, w przypadku kiedy dwa miesiące od ogłoszenia wyroku kredytobiorca nie spłaci długu.
TSUE uważa, że osłabienie lub zniesienie sankcji, na podstawie faktu, że stosowanie podwyższonych odsetek ustawowych może wpłynąć rekompensująco na skutki takiej sanki, sprawia, że nie wykazuje ona zniechęcającego charakteru. Wniosek ten został wyciągnięty z wyroku w sprawie C 382/92, która dotyczyła sporu pomiędzy Komisją, a Zjednoczonym Królestwem.
Brane jest tutaj pod uwagę także prawo Unii Europejskiej. Sankcja pozbawienia odsetek, która przedstawiona była w formie kredytu darmowego, to forma sankcji, która wynika z naruszenia prawa UE. Sprawa ta podlega wykładni TSUE, a należy ją zbadać pod kątem jej odstraszającego charakteru praz skuteczności i proporcjonalności.
Art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 to podstawa do ocenienie pozbawienia prawa banku do odsetek w przypadku nieważności umowy kredytu. Dotyczy to umów o kredyty frankowe, które toczą się w oparcie o dyrektywę 93/13.
Przedmiotowe normy prawa Unii Europejskiej w danym zakresie dotyczą także stosowania sankcji za naruszenie prawa Unii Europejskiej, które wynika z jednolitego systemu ochrony konsumentów Unii Europejskiej.
Roszczenie banku, którego zasadność oceniał sąd, o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału musi przede wszystkim brać pod uwagę wszystkie przepisy krajowe oraz interpretować je dalece, w świetle treści, która dotyczy danej dyrektywy, a jego celem powinno być dążenie do rozstrzygnięcia sprawy zgodnie z realizowanym celem.
W sprawie nieuczciwych warunków w polskich sądach
Sądy polskie posiadają dobrą strategię jeżeli chodzi o roszczenia banków o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Wynika to z wielu prawomocnych wyroków. Między innymi:
- Sąd Apelacyjny w Białymstoku 2020 rok
- Sąd Apelacyjny w Warszawie 2021 rok
- Sąd Okręgowy w Białymstoku 2021 rok
Wpis został przygotowany z pomocą wsparcia merytorycznego ze strony: https://www.kancelariasobota.pl/pozew-banku-o-korzystanie-z-kapitalu/
