Upadłość konsumencka to rozwiązanie dla osób, które nie potrafią poradzić sobie z długami. Lecz jeszcze do niedawna, opcja ta nie była dostępna dla wszystkich. Jeśli zadłużenie było wynikiem świadomego, celowego działania, sąd oddalał taki wniosek. Jakie zmiany zostały wprowadzone w tym zakresie w 2020 roku, czy dłużnicy mają łatwiej?
Na czym polega upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka to proces mający na celu umorzenie lub redukcję zobowiązań osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej i wobec których w przeciągu ostatnich dziesięciu lat nie prowadzono postępowania w ramach upadłości. Innymi słowy, jest to oddłużenie, o które mogą starać się osoby, które nie posiadają własnej firmy (do nich skierowana jest upadłość przedsiębiorców i przepisy w tym zakresie są inne).
Upadłość konsumencką można przeprowadzić wyłącznie na wniosek dłużnika. Gdy pozytywnie przejdzie pierwszy etap weryfikacji, w kolejnych krokach wyceniany jest majątek konsumenta, którym zarządza syndyk i gdy jest to możliwe, spienięża go celem zwrotu długów. Jeśli to nie wystarczy, ustalany jest plan spłaty. Po jego realizacji sąd może umorzyć resztę długów, nawet kosztem wierzycieli.
Sam proces jest skomplikowany i czasochłonny, jego skuteczność zależy m.in. od poprawnego wypełnienia wszystkich formalności, dlatego upadłość konsumencka to temat, który warto zlecić doświadczonemu prawnikowi. Ponadto trzeba na bieżąco śledzić zmiany w przepisach.
Upadłość konsumencka 2020 – zmiany w przepisach
24 marca 2020 roku zaczęły obowiązywać nowe zasady, dzięki którym łatwiej będzie ogłosić upadłość konsumencką. Co się zmieniło?
Jak podkreślaliśmy we wstępie, dotychczas konsument musiał wykazać, że zadłużenie nie było wynikiem jego świadomych działań (np. zaciągał kolejne pożyczki, wiedząc, że nie jest w stanie spłacić starych) bądź rażącego niedbalstwa. Obecnie wina dłużnika nie ma żadnego znaczenia dla przeprowadzenia upadłości, opcja ta jest dostępna dla (prawie) wszystkich. Czemu prawie? Bo przepisy uwzględniają kilka wyjątków, jak np. wtedy, gdy dłużnik ma prawomocny wyrok sądu za celowe działania na szkodę wierzycieli, co się jednak rzadko zdarza.
Tylko, co ważne, plan spłaty dla osób, które świadomie doprowadziły do bankructwa, będzie trwać nie krócej, niż 3 lata, lecz nie dłużej, niż 7 lat. Wobec pozostałych dłużników, którzy wykażą, że ich niewypłacalność była niezawiniona, wprowadzony zostanie maksymalnie trzyletni plan spłaty.
Przepisy wprowadzają także możliwość warunkowego umorzenia zobowiązań. Stosuje się ją w przypadku osób, które nie są w stanie dokonywać żadnych spłat, lecz jednocześnie niewypłacalność ta nie ma charakteru stałego. Wtedy plan spłaty można „zawiesić” na ustalony czas.
Jak ogłosić upadłość konsumencką w 2020 roku?
Na koniec pokrótce przedstawimy etapy ogłoszenia upadłości konsumenckiej w 2020 roku.
Pierwszym krokiem jest złożenie prawidłowo wypełnionego wniosku. Może zostać rozpatrzony pozytywnie lub oddalony, wtedy dłużnikowi przysługuje prawo do odwołania się wobec orzeczenia sądu.
Właściwy proces oddłużenia rozpoczyna postępowanie upadłościowe. Ustala się wtedy listę wierzycieli, a także składniki majątku dłużnika, które zostają poddane likwidacji. Jeśli na tym etapie wszystkie zobowiązania nie zostaną zaspokojone, ustala się plan spłaty, który następnie jest realizowany przez dłużnika.
Końcowym etapem jest spłata wszystkich zaległości lub umorzenie części długów, a konsument odzyskuje finansową wolność.