Polacy pracują na zleceniach

Coraz więcej Polaków pracuje na umowach śmieciowych, choć w rzeczywistości rodzaj pracy, jaką wykonują, kwalifikuje się pod umowę o pracę. Państwowa Inspekcja Pracy bierze pod lupę pracodawców. W roku ubiegłym zakwestionowała ponad 16 % sprawdzonych umów.

Z każdym rokiem rośnie liczba osób zatrudnianych na umowy zlecenia i umowy o dzieła. W 2010 r. Polaków pracujących wyłącznie na umowach cywilnoprawnych było według GUS 546,7 tys. Rok później liczba wzrosła do 1 mln 12,9 tys. Na dane za 2012 rok trzeba będzie poczekać, ale już widać, że mogą pobić rekord sprzed dwóch lat.

W 2012 r. w podmiotach objętych kontrolami Państwowej Inspekcji Pracy świadczyło pracę na podstawie umów cywilnoprawnych ponad 458 tys. osób, tj. 12,6 % ogółu pracujących w skontrolowanych podmiotach. Dla porównania, w 2011 r. odsetek ten wynosił 10,7 %, w 2010 r. – 10,9 %, a w 2009 r. – 9,5 % – informuje Danuta Rutkowska, rzecznik prasowy Państwowej Inspekcji Pracy. Według danych na dzień 5 marca 2013 r. inspektorzy uzyskali potwierdzenie na piśmie istnienia stosunku pracy dla ponad 3,7 tys. osób pracujących w 2012 r. bez jakiejkolwiek umowy oraz dla ponad 5,3 tys. osób będących stronami umów cywilnoprawnych. Większy obraz dadzą zeznania podatkowe, ale dopiero po terminie ich składania przyjdzie czas na podsumowania.

Śmieciowa na etacie

Sprawą umów cywilnoprawnych Państwowa Inspekcja Pracy zajęła się nie bez powodu. Okazuje się, że wśród osób pracujących na umowach cywilnoprawnych coraz więcej jest takich, których rodzaj wykonywanych obowiązków kwalifikuje się pod umowę o pracę. – Z danych PIP wynika, że pracodawcy coraz częściej zawierają z pracownikami umowy cywilnoprawne w sytuacji, gdy spełnione są warunki właściwe dla umowy o pracę.  Z drugiej strony, słaba znajomość obowiązujących przepisów wśród pracowników powoduje, iż często nieświadomie godzą się oni na z reguły niekorzystne dla nich zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych, narzucone przez pracodawców. Poza tym, niejednokrotnie zdarza się, iż osoby świadczące pracę w ramach tego rodzaju umów na warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę, mają świadomość bezprawności działań pracodawcy. Godzą się jednak z zaistniałym stanem faktycznym i w obawie przed utratą źródła utrzymania nie są zainteresowane jego zmianą – mówi Danuta Rutkowska z PIP. – W przypadku zakwestionowanych przez inspektorów pracy umów cywilnoprawnych zatrudnieni na ich podstawie osobiście wykonywali powierzone im zadania, czynili to w miejscu

wyznaczonym przez pracodawcę, a także w wyznaczonym przez niego czasie, np. według ustalonego harmonogramu pracy. Pozostawali przy tym pod kierownictwem przełożonych, którzy wydawali dyspozycje co do sposobu wykonywania pracy. Ryzyko gospodarcze wynikające z pracy tych osób obciążało właściciela firmy – mówi Rutkowska. W 2012 r. przeprowadzono 23,4 tys. kontroli, podczas których sprawdzono 37,4 tys. umów cywilnoprawnych. W ocenie inspektorów pracy blisko 16,2 % sprawdzonych umów cywilnoprawnych zostało zawartych w warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę (w 2011 r. sprawdzono ponad 34 tys. umów cywilnoprawnych – 13 % z nich zawarto niezgodnie z prawem). W porównaniu do 2011 r. liczba zakwestionowanych umów wzrosła o 36 %, a do 2010 r. – o 56 %. Najwięcej tego typu przypadków stwierdzono w branży budowlanej, ochroniarskiej i sprzedaży detalicznej. Dosyć często na umowy cywilnoprawne zatrudniane są także osoby sprzątające.  Sytuację ma poprawić oskładkowanie umów cywilnoprawnych. Na pierwszy ogień idą umowy zlecenia. Związkowcy z NSZZ „Solidarność” domagają się obowiązkowego odprowadzania składek ZUS od wszystkich umów zleceń. Takie rozwiązanie ma zachęcić pracodawców do zatrudniania pracowników na umowę o pracę, – oby tylko nie zachęciło do uciekania w szarą strefę.

Portal Skarbiec.Biz
największy, niezależny serwis o prawie, finansowaniu i gospodarce
www.skarbiec.biz

Odwiedź inne serwisy grupy www.FinanseOsobiste.pl
www.nieruchomosciowo.biz
www.UbezpieczeniaPoLudzku.pl
www.poznajTFI.pl
www.AlternatywneInwestycje.com