Odpowiedzialność za transakcje z użyciem karty płatniczej
Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych w artykule 21 stanowi, iż odpowiedzialność za szkodę, która wynikła z użycia karty przez nieuprawnioną do tego osobę, spoczywa na wydawcy karty. Rzecz jasna, iż dzieje się tak do momentu wydania karty posiadaczowi. Zgodnie z brzmieniem artykułu 5 ustawy, ?Posiadacza nie obciążają operacje dokonane przy użyciu elektronicznego instrumentu płatniczego, których zlecenia nie potwierdził, z zastrzeżeniem art. 28 ust. 1 i 6 oraz art. 32 ust. 2?.
Przyjrzyjmy się zatem bliżej artykułowi 28 powoływanemu w artykule 5 ustawy.
Otóż, przepis artykułu 28 ust. 1 jednoznacznie określa odpowiedzialność posiadacza karty płatniczej za transakcje dokonywane przez osoby do tego nieuprawnione. Posiadacz lub użytkownik karty ponoszą odpowiedzialność za transakcję, jeśli udostępnili innej osobie kod identyfikacyjny (PIN) albo kartę płatniczą. W artykule 28 ust. 6, także powoływanym przez artykuł 5, czytamy:
?O ile umowa o kartę płatniczą przewiduje taką możliwość, posiadacza obciążają
operacje dokonane na odległość, mimo iż karta płatnicza została wykorzystana
bez fizycznego przedstawienia?.
Dobrym przykładem na zastosowanie tego przepisu będą transakcje dokonywane poprzez Internet (np. zakupy itp.).
Jeszcze inny przepis wskazywany przez piąty artykuł ustawy, to art. 32.
Zgodnie z jego ust. 1, posiadacz zobowiązany jest do nie ujawniania informacji o działaniu elektronicznego instrumentu płatniczego, który został udostępniony w ramach usługi bankowości elektronicznej, jeżeli ujawnienie takich informacji wiązałoby się z brakiem skuteczności mechanizmów zapewniających bezpieczeństwo zlecanych w ten sposób operacji.
Ust. 2 tegoż artykułu jednoznacznie stanowi, iż jeśli posiadacz karty takie informacje ujawni nie stosując się do obowiązków wynikających z powyższego przepisu, ponosi odpowiedzialność za transakcje dokonane przez osoby, którym takie informacje udostępnił.
Rozważając zagadnienie odpowiedzialności za transakcje dokonane z użyciem naszej karty przez inne osoby, musimy zwrócić uwagę na jeszcze jeden, istotny aspekt.
Mianowicie, chodzi o kwestię naszej odpowiedzialności za transakcje dokonane do chwili zgłoszenia wydawcy utraty karty płatniczej. Otóż, w sytuacji takiej, o ile umowa inaczej nie stanowi, posiadacza karty obciążają transakcje do kwoty, która stanowi równowartość w złotych 150 euro (art. 28 ust. 2). Równowartość tę oblicza się opierając się na średnim kursie euro ogłoszonego przez NBP z dnia dokonania zgłoszenia o utracie karty. Dodajmy, że ograniczenie to nie ma miejsca wówczas, gdy do transakcji doszło z winy posiadacza, bądź użytkownika karty. Posiadacz będzie również obciążony odpowiedzialnością za transakcje po zgłoszeniu utraty karty, jeżeli doszło do nich z winy umyślnej jego, bądź użytkownika.
Reasumując, karty płatnicze, w tym także kredytowe, są z pewnością narzędziem pozwalającym ich posiadaczom na łatwiejsze funkcjonowanie w życiu codziennym. Łatwiejszy jest bowiem dostęp do środków pieniężnych, czy to poprzez nasze bankowe konto, czy zaciągnięcie kredytu.
Należy jednak mieć na uwadze te aspekty odnoszące się do posługiwania się przez nas kartami płatniczymi, o których była mowa w tej publikacji.
Utrata karty bowiem, nakłada na nas odpowiedzialność za transakcje zrealizowane przez osoby do tego nieuprawnione; z wyjątkiem sytuacji opisanych powyżej.
Warto więc zadbać o stosowne ubezpieczenie naszej karty. Banki oferują je przeważnie klientom chcącym otrzymać kartę płatniczą. Miesięczny koszt takiego ubezpieczenia wydaje się wart ewentualnych strat, na jakie możemy się narazić w razie utraty, bądź innych okoliczności związanych z posłużeniem się naszą kartą przez inne osoby.
Jarosław Ciszek
www.Finansosfera.pl